Ông Trudeau sáng 2/2 (giờ Việt Nam) thông báo kế hoạch áp thuế trả đũa Mỹ theo hai giai đoạn, với tổng giá trị hàng hóa Mỹ bị ảnh hưởng là khoảng 155 tỷ CAD (hơn 106,5 tỷ USD). Trong giai đoạn 1, lệnh áp thuế 25% sẽ tác động đến 20,5 tỷ USD hàng hóa Mỹ xuất khẩu sang Canada bắt đầu từ ngày 4/2. Giai đoạn 2 sẽ được triển khai trong 21 ngày, tác động đến khoảng 86 tỷ USD hàng hóa Mỹ.
Các mặt hàng đầu tiên bị áp thuế gồm quần áo, giày, nước hoa, bia, rượu vang và rượu bourbon, trái cây và nước ép trái cây, trong đó có nước cam từ bang Florida, nơi ông Trump sinh sống trước khi vào Nhà Trắng. Canada cũng sẽ mở rộng mục tiêu đến dụng cụ thể thao, đồ gia dụng và nội thất.
Ottawa đang cân nhắc thêm một số biện pháp trả đũa không dùng đến công cụ thuế, như hạn chế xuất khẩu khoáng sản quan trọng và sản phẩm năng lượng sang Mỹ, chặn công ty Mỹ tham gia đấu thầu những hợp đồng với Chính phủ Canada.
Thủ tướng Canada Justin Trudeau (giữa) thông báo lệnh áp thuế trả đũa Mỹ vào ngày 1/2 (giờ địa phương) tại Ottawa. Ảnh: AP
Thủ tướng Trudeau cáo buộc sắc lệnh áp thuế trước đó của Tổng thống Mỹ Donald Trump là "âm mưu phá hoại nền kinh tế Canada", vi phạm thỏa thuận tự do thương mại mà 3 nước Mỹ - Canada - Mexico từng ký trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump, nhấn mạnh đất nước mình "sẽ không đứng yên chịu đòn".
Tổng thống Trump "đáng lẽ phải đối xử tốt với đối tác thay vì trừng phạt họ" nếu ông ấy thật sự muốn đưa Mỹ bước vào "kỷ nguyên vàng" như cam kết trong tuyên bố nhậm chức, ông Trudeau bình luận. Thủ tướng Canada cũng gửi thông điệp đến người dân Mỹ, cảnh báo sắc lệnh áp thuế của Tổng thống Trump sẽ gây ra hậu họa cho chính người dân Mỹ.
Năm 2023, thương mại hàng hóa và dịch vụ giữa Mỹ và Canada đạt 923 tỷ USD. Mỹ xuất khẩu 441 tỷ USD, trong khi nhập khẩu 482 tỷ USD.
Trong khi đó, Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum vừa yêu cầu Bộ trưởng Kinh tế nước này triển khai “Kế hoạch B”, bao gồm các biện pháp cả thuế quan và phi thuế quan để bảo vệ lợi ích đất nước ngay sau khi Tổng thống Trump tuyên bố áp thuế đối với hàng nhập khẩu từ Mexico. Tuy nhiên, nhà lãnh đạo này cũng nhấn mạnh Chính phủ Mexico mong muốn tìm kiếm hợp tác và đối thoại thay vì đối đầu với quốc gia láng giềng.
Trước đó, ngày 1/2 (giờ Mỹ), Tổng thống Trump đã ký lệnh áp thuế với Canada, Mexico và Trung Quốc. Sắc lệnh này có hiệu lực từ 0 giờ 01 ngày 4/2 (12 giờ 01 ngày 5/2 giờ Việt Nam).
Theo đó, năng lượng nhập khẩu từ Canada sẽ bị áp thuế 10%, trong khi mặt hàng này từ Mexico vẫn bị áp thuế 25%. Hầu như toàn bộ những mặt hàng khác từ Mexico và Canada chịu mức thuế 25% và toàn bộ hàng hóa Trung Quốc chịu áp thuế thêm 10%.
